Onlangs heb ik een Bij Praatje gedeeld over de nieuwe wet Seksuele misdrijven. Daarin liet ik al weten dat ik tot 1 juli, de datum dat de nieuwe wet ingaat, extra aandacht te geven aan het thema seksueel geweld.
Om hier ook weer eens bij stil te staan en de volgende keer niet weg te kijken bij seksueel geweld, deel ik 7 weetjes over seksueel geweld.
- Mensen kijken weg bij seksueel geweld
Want er word veel weggekeken bij seksueel geweld. Niet expres of omdat we dat makkelijker vinden. Dit wegkijken gebeurd vaak onbewust.
Het is onze menselijke, natuurlijke reactie om door walging weg te kijken bij seksueel geweld. Of dit misschien wel te ontkennen omdat we het niet kunnen of willen accepteren dat het waar is of echt gebeurd…
- Er zijn niet altijd duidelijke signalen
Maar wat zie je dan als je niet wegkijkt? Soms helemaal niets! Want 30% van de misbruikte kinderen vertoont GEEN gedragssignalen. Maar dat wil niet zeggen dat ze er later, alsnog geen problemen mee kunnen krijgen. Bijvoorbeeld in de puberteit of later in relaties.
De andere 70% laat dus wel gedragssignalen zien. Maar zijn die altijd aan seksueel geweld te linken?
Denk aan klachten en signalen als, buikpijn, klachten met ontlasting, slaapproblemen, angst, concentratieproblemen.
Veel praten over seks of seksueel wervend gedrag laten zien, hoeft geen indicatie te zijn voor seksueel geweld.
- Survivalgedrag soms verkeerd geïnterpreteerd
De meeste kinderen die seksueel geweld hebben meegemaakt zoeken manieren om hier mee verder te leven. Ze willen het gebeuren het liefst vergeten. Ze kunnen dat doen door zichzelf continu af te leiden zodat ze maar niet aan de nare gebeurtenis hoeven te denken. Hierdoor zijn ze ongeconcentreerd, volop in beweging en door de opgekropte spanning kunnen ze onverwachtse woede uitbarstingen hebben. Dit kan wel eens tot verkeerde diagnoses leiden zoals ADHD of ASS.
- Liegen kan ook dissociëren zijn
Een andere vorm van survivalgedrag is dissociëren. Hoe jonger een kind was bij het meemaken van seksueel geweld, hoe groter het risico op dissociëren. Eigenlijk is dissociatie voor een kind een puur overlevingsmechanisme, het schakelt emoties, fysieke pijn en/of andere delen af. Soms heeft een kind dit zo goed afgesloten dat de herinnering ook ver opgeborgen ligt. De waarheid ziet er dan werkelijk anders uit voor het kind. Maar dat wil absoluut niet zeggen dat het kind liegt! Sowieso hoef je nooit aan waarheidsvinding te doen. Daar is de politie voor!
- Verlamming tijdens seksueel geweld
Als je zoiets vreselijk beangstigends als seksueel geweld meemaakt ben je doodsbang. Veel slachtoffers verstijven letterlijk van angst. Dit komt bij 50%-70% van de slachtoffers voor. Deze zogenaamde Tonic Immobility zorgt ervoor dat het slachtoffer zich niet kan verweren, niet kan schreeuwen en het letterlijk verstijfd van angst.
Vaak is dit iets waar een slachtoffer later ook niets van begrijpt en zich vreselijk schuldig over kan voelen. Het is goed om uit te leggen dat dit een puur lichamelijke reactie is op extreme angst en dat dit niets doen alsnog niemand het recht geeft om iemand seksueel geweld aan te doen.
- Seksueel misbruik, de cijfers, de risico’s
Meisjes en vrouwen maken vaker seksueel geweld en ook verkrachtingen mee dan jongens en mannen.
Gemiddeld zitten er in een basisschool klas 2 kinderen die seksueel misbruik mee maken of hebben gemaakt..
Op het voortgezet onderwijs zijn dat 3 leerlingen per klas.
Het grootste verkrachtingsrisico is tussen de 14-24 jaar
Mensen met een verstandelijke beperking zijn 4 keer vaker slachtoffer.
De meeste daders (85%) komen uit de familie of vriendenkring en niet uit de bosjes….
- Tot slot
Houdt seksualiteit en seksueel geweld bespreekbaar! Dit maakt het voor slachtoffers van seksueel geweld makkelijker om met hun verhaal naar buiten te komen. Dit is vaak heel lastig voor ze omdat het slachtoffer door de dader vaak “medeplichtig” wordt gemaakt. “Je vond het toch ook wel fijn?”. “Je wilt je moeder toch geen verdriet doen?” “Had je maar niet met me mee moeten gaan…”
Maar bedenk vooral het volgende:
Wat als je ernaar vraagt als het niet gebeurd is?
Wat als je er niet naar vraagt als er wél iets gebeurd is???
Omdat Praatjes enzo ondersteuning wil bieden aan jonge slachtoffers van seksueel geweld, biedt ik de Horizonmethode aan zowel individueel als in groepsverband.
Kinderen /jongeren verwerken hun ervaringen met het seksueel misbruik. Door op een open en vanzelfsprekende manier te praten over het misbruik, kunnen zij via werkvormen en spel het misbruik verwerken en weer vertrouwen krijgen in volwassenen en leeftijdgenoten. Daarnaast is er ouderbegeleiding waarin de ouders leren hoe ze hun kind kunnen begeleiden bij de verwerking van de traumatische ervaringen. En leren zij zelf omgaan met hun emoties en cognities over wat er is gebeurd.
